AB ve Arnavutluk arasındaki 2’nci Katılım Konferansı, Lüksemburg’da yapıldı.
Konferansın ardından AB Dönem Başkanı Macaristan’ın Dışişleri ve Ticaret Bakanı Peter Szijjarto, AB Komisyonu Komşuluk ve Genişlemeden Sorumlu Üyesi Oliver Varhelyi ve Arnavutluk Başbakanı Edi Rama, ortak basın toplantısı düzenledi.
Arnavutluk ile temel haklar ve yargıya ilişkin “Temel Değerler” isimli fasıl kümesinin açıldığını bildiren Szijjarto, “Arnavutluk ile fasılların ilk müzakere kümesini açmış olmamız, Arnavutluk’un mümkün olan en kısa sürede Avrupa Birliği’ne katılmasını sağlamak üzere katılım müzakerelerinin başlatılmış olması göz önünde bulundurulduğunda, kesinlikle tarihi niteliktedir.” dedi.
Macaristan’ın AB’nin genişlemesine önem verdiğini ifade eden Szijjarto, “AB’nin rekabet gücünü kaybettiğinin, küresel siyaset ve geniş ekonomi söz konusu olduğunda ağırlığını yitirdiğinin farkındayız. Dolayısıyla AB’nin tazeliğe, yeni enerjilere, yeni bir ivmeye ve Batı Balkanlar bölgesine doğrudan komşu olmaya ihtiyacı olduğunu anlıyoruz.” değerlendirmesinde bulundu.
Szijjarto, Batı Balkanlar ülkeleri 15 yılı aşkındır AB üyeliğini beklerken bazı üye ülkelerin ise genişlemeye karşı “bahaneler aradığını” savunarak “AB’de ikiyüzlülüğün zirvede olduğu bir alan saymam gerekirse, bu kesinlikle genişlemedir. Çünkü meslektaşlarımın kamuoyu önünde neler konuştuğunu duyuyorum. 27 kişi arasında maalesef şunu söylemeliyim ki herkes açıktan ve kapalı kapılar ardında aynı şeyi söylemiyor.” eleştirisinde bulundu.
“Arnavutluk’un (AB dışında) bir B planı olamaz”
Başbakan Edi Rama da ülkesini AB üyeliğine “bir adım daha yaklaştıran” karardan duyduğu memnuniyeti dile getirerek “Bugün şüphesiz Arnavut halkı için olduğu kadar AB için de tarihi öneme sahip önemli bir gün.” diye konuştu.
Ukrayna’da başlayan savaşın “Avrupa için bir uyandırma çağrısı görevi gördüğü” değerlendirmesini yapan Rama, “Avrupa’ya kendi kendine yeterlilik yanılsamasının sadece bir yanılsama olduğunu hatırlattı ve Batı Balkanlar’ın AB’ye ihtiyacı olduğu kadar sizin de Batı Balkanlar’a ihtiyacınız olduğunu en sert şekilde gösterdi.” ifadesini kullandı.
Rama, Berlin’de Batı Balkanlar ülkeleriyle düzenlenen toplantıda kendisine yöneltilen “Arnavutluk’un B planı var mı?” sorusunu anımsatarak, “Maalesef AB’nin bazen adil davranmadığı ve aday ülkelere karşı adil davranmadığı doğrudur. Buna rağmen bireysel özgürlük, hukukun üstünlüğü ve işleyen bir demokrasi söz konusu olduğunda Arnavutların bir B planı olamaz. Tarihimiz bize bunların AB dışında bulunamayacağını ve korunamayacağını en zor yoldan öğretti.” dedi.
Arnavutluk’un AB üyelik başvurusu
Arnavutluk, AB üyeliği için resmi başvurusunu 2009’da yaptı. Komisyon’un Ekim 2012’de olumlu görüş vermesi üzerine Konsey, Haziran 2014’te ülkeye “aday statüsü” verme kararı aldı.
Arnavutluk’un AB’ye katılım müzakereleri ise resmen Temmuz 2022’de başladı.
Arnavutluk ile açılan fasıl kümesi, demokratik kurumların işleyişi ve kamu yönetimi reformu kapsamında yargı ve temel haklar, adalet, özgürlük ve güvenlik; ekonomik kriterler kapsamında ise kamu alımları, istatistik ve mali kontrol fasılları ve kriterleri kapsıyor.
Bu konulardaki görüşmeler katılım müzakerelerinin sonuna kadar devam edecek ve Brüksel’in taleplerinin uygulanmasında kaydedilecek ilerleme sürecin genel hızını belirleyecek.