Başbakan Ünal Üstel, 2024 yılı Başbakanlık bütçesindeki artışa yönelik yapılan eleştirilere yanıt vererek, “Devletin hiçbir kurulu Kurultay için harcanmamıştır. Buna müsaade vermem.” dedi.
Üstel, temsil ve ağırlama giderlerindeki artışın, Türk Devletleri Teşkilatı’na gözlemci üye olmasının ardından, ülkeye gelen misafirlerde yaşanan artış ve karşılıklı ziyaretlerden olduğunu, bunu desteklediklerini kaydetti.
Azerbaycan’la ilişkilerin farklı alanlarda da geliştiğini belirten Üstel, ilk defa KKTC’den sağlık belgeleriyle ve gümrük çıkışlarıyla Azerbaycan’a narenciye ihraç edildiği kaydetti, bunun yanında alüminyum ihracatının devam ettiğini söyledi.
2025-2029 Kalkınma Planı’nın hazır olduğunu ve en kısa zamanda paylaşılacağını ifade eden Üstel, planın nüfus projeksiyonuyla ve tüm kurumlardan alınan verilerle hazırlandığını açıkladı.
Başbakan Ünal Üstel, Başbakanlık ve bağlı kurumlara ilişkin bütçelerin Genel Kurul’da görüşülmesinin ardından söz alarak, muhalefet milletvekillerinin eleştirilerine yanıt verdi.
– “Tüm olumsuzluklara rağmen bütçede yüzde 70 artış yapıldı”
Başbakan Üstel, tüm eleştirileri dinlediklerini, bunları dikkate alarak eksiklikleri tamamlayacaklarını kaydetti, hükümete geldikleri günden beri halkın rahatı ve mutluluğu için çalışmalar yürüttüklerini, buna devam edeceklerini belirtti.
2020 yılı itibarıyla pandemi süreci, Rusya-Ukrayna Savaşı, 6 Şubat Depremi, İsrail-Filistin Savaşı ve çatışmaların bölgeye yayılması gibi yaşanan gelişmeler sonucunda ekonomilerde daralmalar yaşandığını kaydeden Üstel, ülkede de bu çerçevede bazı ekonomik sıkıntılar doğduğunu, enflasyonun arttığını ifade etti.
Bu kapsamda yerel kaynakların yetmediği durumlarda Türkiye Cumhuriyeti ile yapılan protokoller sayesinde hizmetlere devam edildiğini kaydeden Üstel, bu kadar olumsuzluk içerisinde yüzde 70 oranında bütçede bir artış yaşandığını, Başbakanlık ve kurumlarının da payını aldığını belirtti.
Başbakanlık bütçesine yönelik yapılan eleştirilerde, ağırlama ve temsil giderlerindeki artışın öne çıktığını söyleyen Üstel, bu artışı Kurultay’la bağdaştırmanın doğru olmadığını kaydetti, “Devletin hiçbir kuruşu Kurultay için harcanmamıştır. Buna müsaadem yok. Müsteşarlarım ve bürokratlarımın da öyle bir harcaması olmamıştır” dedi.
Üstel, Türk Devletleri Teşkilatı’na gözlemci üye olmasının ardından, ülkeye gelen misafirlerde artış yaşandığına dikkat çekerek, onların ağırlanması için bir takım harcamalar olduğunu kaydetti. Azerbaycan’la bakanlıklar ve kurumlar arasında ziyaretlerin de arttığını kaydeden Üstel, bunu teşvik ettiklerini söyledi. Azerbaycan ile ülke ilişkilerinin yanında partisel, sosyal ve ekonomik olarak da ilişkilerin arttığını belirten Üstel, bugün ilk defa KKTC, sağlık belgeleriyle ve gümrük çıkışlarıyla Azerbaycan’a narenciye ihraç edildiği müjdesini verdi, bunun yanında alüminyum ihracatı yapıldığını hatırlattı.
– “Kalkınma planına 14 özel ihtisas komisyonu ve 300’e yakın uzman katkı koydu”
Kalkınma Planı’nın yayınlamamasına yönelik eleştirilere de yanıt veren Üstel, gecikme olabileceğini ama bu sözlerinin arkasında olduklarını, Kalkınma Planı’nın en kısa zamanda yayımlanacağını kaydetti. 2011 yılında yapılan nüfus sayımının ardından bugüne kadar hep projeksiyon nüfuslarla planlamalar yapıldığını belirten Üstel, 489 bin 308 olarak belirlenen nüfusa göre Kalkınma Planı üzerinde çalıştıklarını, bu plana katkıda koyulması için muhalefet vekillerine de çağrıda bulunduklarını hatırlattı.
Projeksiyon nüfus için tüm daire ve kurumların verilerinin elden geçirildiğine dikkat çeken Üstel, bu verilere göre Devlet Planlama Örgütü’nün, 14 özel ihtisas komisyonu ve 300’e yakın uzman ve bilirkişinin katkısıyla çalıştığını, gecikmelerin bundan yaşandığını kaydetti.
– “Hayat pahalılığı rakamının sebebi döviz endeksli mal ve hizmetler”
Başbakan Üstel, İstatistik Kurumu’nun belirlediği Kasım ayı hayat pahalılığı rakımının, eksi olarak belirlenen ortalama döviz endeksli mal ve hizmetlerin sepete olumlu yansımasıyla yaşandığını kaydetti. Üstel, bunun belirlenmesinde hayat pahalılığı artışını kısıtlama gibi bir amacın olmadığını vurguladı. Sepetin yenilenmesine ilişkin eleştirileri de doğru bulan Üstel, bununla ilişkin gerekli bütçenin ayrıldığına işaret etti.
Üstel, Başbakanlık altında kurulan Deprem İzleme Komitesi’nin çalışmalarına devam ettiğini belirterek, ilk önce okulların ve hastanelerin deprem riskine dayanıklılığı çalışmalarıyla başlandığını, okulda yapılan çalışmaların ardından 77 okulun ihalesinin onaylandığı, 40 okulunun ihalesinin sonuçlandığını, 20 okulun güçlendirilmesinin tamamlandığını, 20 okulun güçlendirilmesine devam edildiğini, 37 okulun işlemlerinin, 44 okulun ise proje çalışmasının devam ettiğini açıkladı.
Üstel, ihalesi tamamlanan projeler için 373 milyonluk bir meblağın harcandığını, 2025 yılı içerisinde tüm projelerin bitirilmesinin planlandığını belirtti.
Burhan Nalbantoğlu Devlet Hastanesi’nde deprem riskine karşı yapılan testlerin bitmek üzere olduğunu kaydeden Üstel, hastanenin ilk önce güçlendirilmesi ardından tam anlamıyla yenilenmesinin hedeflendiğini söyledi.
– “Enerjide yaşanan sıkıntıların yaşanmaması adına tedbirlerimizi alıyoruz”
Kıb-Tek’e ilişkin ifadelere de yanıt veren Başbakan Üstel, iktidara gelindiği günden beri Kıb-Tek’in güçlendirilmesi için çalışmalar yürüttüklerini kaydederek, Türkiye Cumhuriyeti ile yapılan protokolle navlun ücretinin artık Türkiye tarafından karşılandığını, bu sayede Kıb-Tek’e 30 milyon dolar kazandırıldığını kaydetti. Üstel, “Enerjide bugüne kadar yaşanan sıkıntıların bir daha yaşanmaması adına stoklarımızda 33 bin ton yakıt vardır, bu 16 milyon dolara eşittir.” dedi.
Bunun yanında 30 bin elektronik sayacın da depoda olduğunu belirten Üstel, bunun 4 milyon dolar değerinde olduğunu söyledi. Yeni trafo merkezleri yapımı ve yenilenmesinin de yapıldığını kaydeden Üstel, bunların maliyetlerine dikkat çekti, ihale süreçlerinin başladığını ifade etti.
2024 yılında jeneratör alımı için 33 milyon euro’luk ihaleye çıkıldığını ancak hiçbir şirketin müracaat etmediğini kaydeden Üstel, bunun için yeni bir ihale sürecine çıkılacağını duyurdu, mobil jeneratörlere ilişkin farklı seçenekleri de değerlendirdiklerini söyledi. Başbakan Üstel, mobil jeneratörlerin ihalesinin tamamlanmamasından dolayı, enerji açığının giderilmesi için Türkiye’den destek aldıklarını, Türkiye’den 5 mobil jeneratör geldiğini kaydetti.
Ülkede enerji sorununu kökten çözmek için, enterkonnekte sistemin ele alındığına dikkat çeken Üstel, fizibilite çalışmalarının tamamlandığını, yakın zamanda sunumunun yapılacağını ifade etti.
Sürecin uzama sebebinin Avrupa Birliği kurumu olan ENTSO-E’ye olan müracaata geri dönüş olmaması olduğunu dile getiren Üstel, gecikmenin yapılmayacağı anlamına gelmediğini vurguladı.
Üstel , Türkiye Cumhuriyeti’nden gaz getirilmesine ilişkin ikinci bir fizibilite çalışması da yapıldığını duyurdu.
– “Spora her sene daha fazla bütçe ayırıyoruz”
Başbakanlığa bağlı Spor Dairesi’nde yapılan çalışmalar hakkında da bilgi veren Üstel, gençliğe ve spor aktivitelerine bütçelerde her sene daha fazla pay vermeye çalıştıklarını kaydetti. Yüzde 150 artışla 300 milyon TL’ye çıkan bütçeye dikkat çeken Üstel, bunun spor alanında sıkıntıların yaşanmaması adına yaptıklarını belirtti.
2024 yılında sporda yapılanların ortada olduğunu söyleyen Üstel, Esentepe Spor Salonu yapımı projesinin ihale aşamasında olduğunu, Akdoğan Futbol Sahası sentetik çim yapımı ihalesinin sonuçlandığını, Yusuf Kaptan, Maraş Gençlik ve Mağusa Türk Gücü sahalarının zeminlerinin yenilendiğini, Pınarbaşı Dağ Yolu, Taşkent, Hamitköy, Akdeniz spor kulüplerinin zeminlerinin çimlendirilmesi için ihaleye çıkıldığını, Göçmenköy ve Erenköy sahalarına tribün yapımı ihalesinin sonuçlandığını, Girne Ertuğrul Apakan Salonu’nun havalandırma sistemi yapımın başlandığında, Yenierenköy sahası aydınlatması için malzemenin temin edildiğini açıkladı. Üstel, bunun yanında Türkiye Cumhuriyeti kaynaklı spor tesisleri projeleri hakkında da bilgi verdi.
Güzelyurt Narenciye Soğuk Hava Deposu’nun da yıl içerisinde bitirilmesinin planlandığını kaydeden Üstel, Güzelyurt Hastanesi inşaatına yarın itibarıyla başlanacağını duyurdu. Yeni Girne Hastanesi iç donanım projesi, Burhan Nalbantoğlu Güçlendirme Projesi, Pamuklu, Maraş, Lapta, Değirmenlik sağlık ocakları projeleri, yol yapım projeleri, organize sanayi bölgeleri, hayvan barınakları geliştirme projeleri hakkında da bilgiler veren Üstel, halkın bu yıl daha iyi hizmet alabilmesi için her türlü tedbirin alındığını kaydetti.
Üstel, ilaç sıkıntılarına yönelik de çalışmaların yapıldığını ve bu konuda bir sıkıntı yaşanmayacağını belirtti, “Çalışmalara durmadan devam ediyoruz.” dedi.
Başbakan Üstel, bütçe görüşmelerine katkı koyan tüm vekillerine ve Meclis çalışanlarına teşekkür etti.