Azerbaycan Dışişleri Bakan Yardımcısı Elnur Mammadov, Kırgızistan Dışişleri Bakan Yardımcısı Aybek Moldogaziyev ve Özbekistan Dışişleri Bakanlığı’ndan diplomat Nuriddin Ubaydullayev, Türk Devletleri Teşkilatı’na (TDT) ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
Bakan Yardımcısı Mammadov, TDT’yi kuran Nahçıvan Anlaşması’nın 15. yıl dönümünün ve Türk Devletleri İşbirliği Günü’nün çok önemli ve tarihi bir gün olduğunu vurguladı.
Mammadov, 3 Ekim 2009’da Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan ve Türkiye tarafından imzalanan Nahçıvan Anlaşması’nın, Türk devletleri için çok önemli bir dönüş noktası olduğuna değindi.
TDT ülkelerinin liderlerinin siyasi iradesinin süreçteki önemine dikkati çeken Mammadov, bu yıl teşkilatın 15. yılını kutladığını kaydetti.
Mammadov, TDT’nin siyasi, iktisadi, ticari alanlarda “faydalı emektaşlığının” altını çizerek, teşkilatın diğer uluslararası örgütler ile de yakın ilişkiler kurduğunu söyledi.
TDT’nin geleceği ve vizyonunu da değinen Mammadov, temmuzda Azerbaycan’ın Şuşa şehrinde yapılan TDT Devlet Başkanları Gayriresmi Zirvesi’nde imzalanan “Karabağ Deklarasyonu”nu hatırlattı. Mammadov, TDT ve Türk devletlerinin daha da güçlü olacağına inandığını belirtti.
“Çok taraflı ilişkilerimizi derinleştirmeliyiz”
Kırgızistan Dışişleri Bakan Yardımcısı Moldogaziyev de ülkesinin teşkilatın kurulduğu andan itibaren üye durumunda olduğunu anımsatarak Nahçıvan Anlaşması’nın 15. yılının kutlandığını söyledi.
“Ülkelerimiz arasındaki yakın, dostane ve kardeşçe ilişkilerin gelişimi konusunda çok olumlu ve iyimseriz.” ifadesini kullanan Moldogaziyev, Kırgızistan’ın, 6 Kasım’da Bişkek’te düzenlenecek olan 11. Devlet Başkanları Konseyi Zirvesine ev sahipliği yapacağını hatırlattı.
Moldogaziyev, TDT’nin gündeminde birçok konunun olduğunu vurgulayarak Ankara’daki toplantıda da, Bişkek’teki zirvede ele alınacak konuların yer tutacağına değindi.
Teşkilatın farklı alanlardaki çalışmalarına ilişkin Moldogaziyev, “Her yıl, ticaret ve ekonomi, yatırım, ulaşım ve lojistik alanlarındaki bağlarımızı güçlendirmek amacıyla elimizden geleni yapmaya çalışıyoruz. Bu örgütün geleceği oldukça iyimser, bu organizasyonların çerçevesinde çok taraflı ilişkilerimizi güçlendirmeli ve derinleştirmeliyiz.” diye konuştu.
Teşkilatın mekanizmaları güçleniyor
Özbekistanlı diplomat Ubaydullayev de, TDT ailesini Nahçıvan Anlaşması’nın 15. yılı ve TDT İşbirliği Günü dolayısıyla tebrik etti.
Ubaydullayev, “TDT, kurulmasından itibaren, Türk halklarının tarihi bağları, ortak dili, kültürü ve gelenekleri doğrultusunda hareket etmekte ve karşılıklı güven, karşılıklı fayda, eşitlik ruhuna dayanarak ortak kalkınmaya yönelmektedir.” dedi.
Teşkilatın mevcut mekanizmalarını güçlendirmekte olduğuna işaret eden Ubaydullayev, işbirliği potansiyelinin arttığına ve TDT’nin, liderler tarafından yapılan anlaşmanın uygulanmasına olanak sağladığına değindi.
Ubaydullayev, TDT’nin uluslararası arenada da tanınmaya başladığını kaydederek, teşkilatın örnek teşkil ettiğini söyledi.
Ülkesinin politikasına ilişkin Ubaydullayev, Özbekistan’ın TDT çerçevesinde “kardeşlik bağıyla birbirine sıkı sıkı bağlı olan” Türk devletleriyle, müttefiklik ilişkisinin güçlenmesine önem verdiğini söyledi.
TDT
İlk kuruluş adı “Türk Dili Konuşan Ülkeler İşbirliği Konseyi (kısaca Türk Keneşi-Türk Konseyi)” olan TDT’nin temelleri, 3 Ekim 2009’da Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan ve Türkiye tarafından imzalanan Nahçıvan Anlaşması’yla atıldı.
Ortak tarihi ve kültürel değerlere sahip Türk dünyasının entegrasyonuna hizmet etmeyi hedefleyen TDT, üye ülkelerle ekonomiden politikaya, eğitimden kültüre, savunmadan güvenliğe, ulaştırmadan gümrüğe, turizmden spora kadar çeşitli alanlarda işbirliğinin zeminini oluşturmaya yönelik faaliyetler yürütüyor.
Halihazırda bölgesel ölçekte tanınırlığı artan TDT, 15 yılda toplamda 4,25 milyon kilometrekare toprağa ve yaklaşık 160 milyon nüfusa sahip üye ülkeleriyle Türk dünyasının jeopolitik konumunu güçlendiren uluslararası teşkilat haline geldi.